Amerika'nın birçok yerinde araba neredeyse bir zorunluluk. Ayrıca hem arabalar, hem de benzin Türkiye'ye kıyasla çok daha ucuz. Bu nedenle kısa süreli bile geliyor olsanız araba almayı düşünebilirsiniz. Bu süreci kolaylaştırmak adına 4 adımda size faydalı bilgiler vermeye çalıştık.
1. Ön araştırma
Araba alırken nelere dikkat edileceği konusunda güzel bir yazı var: http://bit.ly/RBecvV
'Crowd-sourcing' yoluyla insanların arabaları hakkında yorumlarını paylaştığı çok basit tasarımlı bir site var: www.carsurvey.org. Bu siteyi kullanırken aracın nerede olduğunun da önemi var. Mesela, Avrupa'daki VW ile Amerika'daki VW aynı yorumları almamış. O yüzden baktığınız araba için Amerika'dan yorum yapanları dikkate alın.
İkinci el araba alımı konusunda mükemmel bir doküman var, yalnız boyutu oldukça büyük (207 MB). Arabaların tüm akşamlarının, yol testlerinin detaylı olarak yıllık verilerle incelendiği bir doküman. Araba tercihi konusunda çok işinize yarar. "Adamlar yapmış yaw" diyeceğiniz tarzda bir doküman. Mutlaka göz atılası! (Not: Eğer bağlantı bozuksa internette "consumer reports used car buying" diye aratın.)
Türkiye'de sayıları artsa da otomatik vitesli arabalar azınlıkta. Amerika'da ise tersi geçerli, ve düz vitesli araba sayısı çok az. Bu nedenle, kararınızı verirken düz vitesli arabayı satın almanın ve satmanın otomatik vitesli bir arabaya göre daha zor olacağını bilmekte yarar var.
2. İlan aratma
İkinci el araba (veya ikinci el herhangi birşey) ilanı için ilk bakacağınız adres washingtondc.craigslist.org olabilir. Bu sitede ev aletlerinden arabaya, kiralık evden konser biletine kadar her türlü ikinci el ilan var. Anasayfada 'cars+trucks' seçtikten sonra, isterseniz MD, DC ya da VA bölgelerine göre filtreleyebilir, basit bir arama motoruyla ilan aratabilirsiniz. İlanlar çoğunlukla sahibinden, ama oto bayilerinden de olabilir.
Craigslist'in temel problemi güvenilirlik, çünkü ne alıcı, ne de satıcı karşısındakinin dediklerine güvenemiyor. Alıcıyla anlaşsanız bile siz onunla buluşana kadar başkasına satabilir, veya hiç gelmeyebilir. O yüzden ilan sahibiyle e-posta yerine telefonla irtibata geçerseniz işiniz daha çabuk ve sorunsuz hallolabilir. Tabii ki Craigslist'te her gün binlerce başarılı alışveriş de gerçekleşiyor, bu söylediklerimiz yanıltıcı olmasın.
Alternatif olarak www.cars.com'dan araba bakabilirsiniz. Daha güzel bir arayüz, daha gelişmiş bir arama motoru ve ortalama olarak daha güvenilir satıcılar var. Öte yandan, Craigslist kadar iyi fiyatlar bulamayabilirsiniz, çünkü bu sitede daha çok otomotiv bayileri ilan veriyor. Biraz daha yeni bir araba almayı düşünürseniz bayiden almak daha mantıklı olabilir; mesela bayiler sattıkları arabaların teknik aksamıyla ilgili en azından 1 ay garanti verebiliyorlar. Buna karşılık bazı bayilerde "dealer fee" adı altında 1000 dolara kadar çıkabilen bir 'gizli ekstra ücret' olabiliyor, sormayı kesinlikle unutmayın.
Arama yarıçapınızı baya geniş tutmakta fayda var. 1 saat mesafe uzakta istediğiniz araba olabilir, ve hatta çok daha ucuz olabilir bazen. Araba almak için biraz yol katetmek gerekiyor, her ne kadar ironik de olsa.
3. Karar verme
Bulduğunuz arabanın geçmişine Carfax'den bakabilirsiniz: www.carfax.com. Bunun için arabanın VIN (Vehicle İdentification Number)'ına ihtiyacınız olacaktır. Siz alıcı olduğunuz için satıcıdan da isteyebilirsiniz. Kimi zaman satıcılar raporu gönderiyorlar, kimi zaman da size VIN'i veriyorlar. Yalnız siteye erişim herşeyde olduğu gibi paralı. Son olarak her ne kadar Carfax iyi birşey olsa da 100% garanti vermez, çünkü arabanızı çarpıp, kimseye söylemeden yaptırabilirsin, Carfax'e de rapor etmezsin. Böylelikle aracın geçmişinde görünmez. Ama yine de hiç tanımadığın birisinin sözünden daha güvenilir olduğu muhakkak.
Tamirci olarak hepimizin bildiği Koreli amca Steve Jung - Route 1 üzerinde, okula oldukça yakın. Etraftaki kazıkçı elemanlardan çok daha iyidir.
9600 Baltimore Ave
College Park, MD 20740
(301) 441-8820
Arabaya bakmak için $40 civarı birşey alır, bazen de almaz. Bir garip amca.
www.kbb.com adresinde arabanın bilgilerini (yaş, km, model, vs) girdiğiniz zaman size tahmini bir değer biçiyor. Fikir vermek açısından ve pazarlık yapmak açısından iyi bir başlangıç noktası olabilir. Bu site baya güvenilir ve çoğu kişi bilir, o yüzden mesela "KBB (veya blue book) değeri şu kadarmış" falan diyebilirsiniz satıcılara...
Tabii bu sadece bir referans; KBB kadar arabanın defakto fiyatını da dikkate alın.
4. Satın alma
Arabanın fiyatının üzerine -maalesef- şu giderleri de eklemeniz gerekiyor:
-- MD Sales Tax - Aracın satış bedelinin %6'sı (Kişiden alırsanız belki biraz az yazabilir sizin için)
-- Title - $50
-- Registration - $128
-- Inspection - $60
-- Dealer processing fee (optional)
Amerika'da plakalarda Türkiye'de gibi sıkı bir format yok. Her eyaletin bir plaka tasarımı ve belli sınırlamaları var. Bu sınırlamalara uyulduğu sürece, harf ve sayılarla hemen hemen her türlü yazıdan plaka olabiliyor.
Özel plaka almak Turkiye'ye nispeten kolay ve ucuz burada. Yıllık 50 dolar ücreti var 2012 itibariyle. Bu sayfada solda 'personalized plate' bağlantısına girdikten sonra aklınızdaki plakaları sorgulayabilir ve görebilirsiniz. MD eyaletinde plakada yedi karaktere kadar izin var. Arada bosluk birakmak serbest, ama 1 karakter sayilir (e.g., "TSA UMD" olabilir).
(Ali Fuad Selvi'ye teşekkürler)
1. Ön araştırma
'Crowd-sourcing' yoluyla insanların arabaları hakkında yorumlarını paylaştığı çok basit tasarımlı bir site var: www.carsurvey.org. Bu siteyi kullanırken aracın nerede olduğunun da önemi var. Mesela, Avrupa'daki VW ile Amerika'daki VW aynı yorumları almamış. O yüzden baktığınız araba için Amerika'dan yorum yapanları dikkate alın.
İkinci el araba alımı konusunda mükemmel bir doküman var, yalnız boyutu oldukça büyük (207 MB). Arabaların tüm akşamlarının, yol testlerinin detaylı olarak yıllık verilerle incelendiği bir doküman. Araba tercihi konusunda çok işinize yarar. "Adamlar yapmış yaw" diyeceğiniz tarzda bir doküman. Mutlaka göz atılası! (Not: Eğer bağlantı bozuksa internette "consumer reports used car buying" diye aratın.)
Türkiye'de sayıları artsa da otomatik vitesli arabalar azınlıkta. Amerika'da ise tersi geçerli, ve düz vitesli araba sayısı çok az. Bu nedenle, kararınızı verirken düz vitesli arabayı satın almanın ve satmanın otomatik vitesli bir arabaya göre daha zor olacağını bilmekte yarar var.
İkinci el araba (veya ikinci el herhangi birşey) ilanı için ilk bakacağınız adres washingtondc.craigslist.org olabilir. Bu sitede ev aletlerinden arabaya, kiralık evden konser biletine kadar her türlü ikinci el ilan var. Anasayfada 'cars+trucks' seçtikten sonra, isterseniz MD, DC ya da VA bölgelerine göre filtreleyebilir, basit bir arama motoruyla ilan aratabilirsiniz. İlanlar çoğunlukla sahibinden, ama oto bayilerinden de olabilir.
Craigslist'in temel problemi güvenilirlik, çünkü ne alıcı, ne de satıcı karşısındakinin dediklerine güvenemiyor. Alıcıyla anlaşsanız bile siz onunla buluşana kadar başkasına satabilir, veya hiç gelmeyebilir. O yüzden ilan sahibiyle e-posta yerine telefonla irtibata geçerseniz işiniz daha çabuk ve sorunsuz hallolabilir. Tabii ki Craigslist'te her gün binlerce başarılı alışveriş de gerçekleşiyor, bu söylediklerimiz yanıltıcı olmasın.
Alternatif olarak www.cars.com'dan araba bakabilirsiniz. Daha güzel bir arayüz, daha gelişmiş bir arama motoru ve ortalama olarak daha güvenilir satıcılar var. Öte yandan, Craigslist kadar iyi fiyatlar bulamayabilirsiniz, çünkü bu sitede daha çok otomotiv bayileri ilan veriyor. Biraz daha yeni bir araba almayı düşünürseniz bayiden almak daha mantıklı olabilir; mesela bayiler sattıkları arabaların teknik aksamıyla ilgili en azından 1 ay garanti verebiliyorlar. Buna karşılık bazı bayilerde "dealer fee" adı altında 1000 dolara kadar çıkabilen bir 'gizli ekstra ücret' olabiliyor, sormayı kesinlikle unutmayın.
Arama yarıçapınızı baya geniş tutmakta fayda var. 1 saat mesafe uzakta istediğiniz araba olabilir, ve hatta çok daha ucuz olabilir bazen. Araba almak için biraz yol katetmek gerekiyor, her ne kadar ironik de olsa.
3. Karar verme
Bulduğunuz arabanın geçmişine Carfax'den bakabilirsiniz: www.carfax.com. Bunun için arabanın VIN (Vehicle İdentification Number)'ına ihtiyacınız olacaktır. Siz alıcı olduğunuz için satıcıdan da isteyebilirsiniz. Kimi zaman satıcılar raporu gönderiyorlar, kimi zaman da size VIN'i veriyorlar. Yalnız siteye erişim herşeyde olduğu gibi paralı. Son olarak her ne kadar Carfax iyi birşey olsa da 100% garanti vermez, çünkü arabanızı çarpıp, kimseye söylemeden yaptırabilirsin, Carfax'e de rapor etmezsin. Böylelikle aracın geçmişinde görünmez. Ama yine de hiç tanımadığın birisinin sözünden daha güvenilir olduğu muhakkak.
Tamirci olarak hepimizin bildiği Koreli amca Steve Jung - Route 1 üzerinde, okula oldukça yakın. Etraftaki kazıkçı elemanlardan çok daha iyidir.
9600 Baltimore Ave
College Park, MD 20740
(301) 441-8820
Arabaya bakmak için $40 civarı birşey alır, bazen de almaz. Bir garip amca.
www.kbb.com adresinde arabanın bilgilerini (yaş, km, model, vs) girdiğiniz zaman size tahmini bir değer biçiyor. Fikir vermek açısından ve pazarlık yapmak açısından iyi bir başlangıç noktası olabilir. Bu site baya güvenilir ve çoğu kişi bilir, o yüzden mesela "KBB (veya blue book) değeri şu kadarmış" falan diyebilirsiniz satıcılara...
Tabii bu sadece bir referans; KBB kadar arabanın defakto fiyatını da dikkate alın.4. Satın alma
Arabanın fiyatının üzerine -maalesef- şu giderleri de eklemeniz gerekiyor:
-- MD Sales Tax - Aracın satış bedelinin %6'sı (Kişiden alırsanız belki biraz az yazabilir sizin için)
-- Title - $50
-- Registration - $128
-- Inspection - $60
-- Dealer processing fee (optional)
Amerika'da plakalarda Türkiye'de gibi sıkı bir format yok. Her eyaletin bir plaka tasarımı ve belli sınırlamaları var. Bu sınırlamalara uyulduğu sürece, harf ve sayılarla hemen hemen her türlü yazıdan plaka olabiliyor.
(Ali Fuad Selvi'ye teşekkürler)
Steve Jung forever:)
YanıtlaSil